Kararlarımız Üzerine

Çok uzun süredir hayatımızla ilgili aldığımız riskler üzerine kafa yoruyorum. Buna hayattan örnekler arıyorum. Malum gazetelerin üçüncü sayfaları bu türden alınan kararların sonucunda gelen ölümlerle dolu, o nedenle bu çok zorlu bir arayış olmuyor. 

Bu tip olaylara gösterebileceğim ilk örnek üst geçit varken yoldan karşıya geçmeye çalışanlardır örneğin. Hiç anlamam bu insanları. Bir diğer örnek ışık varken ışığa riayet etmeden karşıya geçenler veya karşıdan karşıya geçmeyi bir ego savaşına çevirip ağır ağır yürüyenlerdir.

Wired'ın son sayısından Dan Ariely'nin yazısı bu konudaki düşüncelerime daha da güçlendirdi. Ariely, Ralph Keeney'nin araştırmasına atıfta bulunuyor ve günümüzde yaşanan erken ölümlerin %44,5'nin kötü kararlarımız nedeniyle gerçekleştiğini söylüyor. 

Bundan 100 yıl önce ise erken ölümlerin %10'u kötü kararlarımız nedeniyle gerçekleşiyormuş.

Kötü kararlara örnekler vereyim hemen; sigara içmek, spor yapmamak, suça karışmak, uyuşturucu, alkol ve korunmasız cinsel ilişki. Tabi bu kararlara binlerce örnek verebiliriz. Dediğim gibi gazetelerin üçüncü sayfaları bu olayların örnekleriyle dolu.

Son yüz yılda hayatımız o kadar hızlandı ve aldığımız kararların sayısı müthiş bir şekilde arttı ancak aynı anda karar verme yetimiz aynı hızda gelişmedi, bu nedenle verdiğimiz kararların bir kısmı fark

Dan Ariely bunun önüne geçmek için karar alma sistemimizi geliştirmeye odaklanmamızı ve insanları bu konuda bilinçlendirmemizin şart olduğunu söylüyor. Sonuna kadar katılıyorum. Önümüzdeki dönemde akıllı tercihler yapmak çok daha önem kazanacak.

Dan Ariely'nin kitabını idefix'ten satın alabilirsiniz. 

Ölümcül tercihlerimize ek olarak araba kullanırken Blackberry'den mail kontrol edenleri de eklemek istiyorum. Malum Will Smith'in konuya ilişkin bir filmi de vardı.